Vorig academiejaar (2017-2018) vroeg Ludwig Lombaerts,
die archeologie studeert aan de KULeuven of hij een studie mocht maken van de
kerktoren van de Sint-Denijskerk in Houwaart. We vonden dat een goed idee want
zo leren we zelf ook bij over het erfgoed in onze gemeente en in onze
parochiefederatie. Enkele weken geleden stuurde hij ons zijn studiewerk toe
waarvoor hij een beoordeling kreeg van 19/20.
Middeleeuwse oorsprong
Op de
fotowebsite van ArcheoNet Vlaanderen (https://www.flickr.com/photos/erfgoed/478483053)
lezen we het volgende over de Sint-Denijskerk in Houwaart: “De Sint-Denijskerk
in Houwaart (Tielt-Winge) werd voor het eerst vermeld in de 12de eeuw. De
laat-Romaanse toren (ca. 1300) is het oudste deel van het huidige gebouw. In de
toren werd bij de verbouwing van de kerk een nieuwe toegangsdeur in
Renaissancestijl aangebracht (1768). De oude toegangsdeur is nog gedeeltelijk
te zien. In een nis boven de deur staat het beeld van Sint-Denijs, de eerste
bisschop van Parijs. Volgens de legende wandelde hij na zijn onthoofding met zijn
hoofd in zijn handen tot op de plaats waar hij begraven wilde worden: St. Denis
ten noorden van Parijs.
In de
toren hangt een van de oudste klokken van het Hageland (1657). Het
gerestaureerde interieur van de kerk, met een aantal merkwaardige beelden uit
de 16de en 17de eeuw, is de moeite waard. Op het oude kerkhof verwijzen een
aantal graven naar de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog. Het orgel in
de Sint-Denijskerk is sinds 1981 beschermd.”
Recente
studie
In de
studie van Ludwig Lombaerts lezen we dan weer dat de toren veel moeilijker te
dateren is dan wat we hierboven lezen. Dhr. Lombaerts probeerde de ouderdom te
bepalen aan de hand van het uitzicht en de structuren die hij kon ontdekken in
de zichtbare ijzerzandstenen. Mocht men de bepleistering kunnen wegnemen dan
zou een exactere tijdsbepaling mogelijk zijn, zo stelt hij in zijn studie. Vanaf
de buitenzijde van de toren konden drie fasen onderscheiden worden. Deze komen
neer op een eerste bouwfase in ijzerzandsteen tot op de hoogte van de nis met
het beeld van Sint-Denijs (zie foto), een bouwfase in ijzerzandsteen hierboven
tot een overgang naar kalkzandsteen langs buiten en baksteen langs binnen, die
dan een derde bouwfase vormt.
Op basis
van zijn onderzoek kon Lombaerts vaststellen dat de onderste drie verdiepingen
van de toren ouder zijn dan de 15de eeuw. Op basis van de
metselwerken in de toren concludeert hij dat de bovenste twee verdiepingen
jonger zijn dan de 18de eeuw. Een absolute datering van de toren is een
moeilijke zaak. Op de houten constructie die de klok draagt, staat wel de datum
van 1892, maar die zegt meer over plaatsing van het houtwerk dan over de
ouderdom van de toren zelf.
Wie de
studie zelf wil nalezen kan een mailtje sturen naar de diaken; hij stuurt u dan
het document door: diaken.tielt-winge@telenet.be
Luc
Claeys
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Dank u wel voor uw reactie. Van zodra ze is nagelezen en goedgekeurd, zullen we ze publiceren.